Նորություններ » Ինչի մասին են հուշում երեկ Իտալիայում երկրաշարժն ու հրաբուխը, այսօր Հունաստանում և Թուրքիայում ստորգետնյա ցնցումները (տեսանյութեր)

Ինչի մասին են հուշում երեկ Իտալիայում երկրաշարժն ու հրաբուխը, այսօր Հունաստանում և Թուրքիայում ստորգետնյա ցնցումները (տեսանյութեր)

04.06.2025 | 11:33

Նախօրեի և այսօրվա կարևոր իրադարձություններից մեկն իրարից ոչ այնքան հեռու գտնվող Իտալիայում, Հունաստանում ու Թուրքիայում սեյսմիկ ակտիվության կտրուկ աճն է. հրաբխի ժայթքում, երկրաշարժեր…

Նախ, երեկ՝ հունիսի 2-ին, կեսգիշերից քիչ անց սկսված ցնցումներից հետո, սկսել է ժայթքել Եվրոպայի ամենաակտիվ և ամենաբարձր հրաբուխը՝ Իտալիայի Սիցիլիա կղզում գտնվող Էթնան: Հրաբուխը լավայի շատրվաններ, հսկայական ծավալի մոխրի և գազերի խառնուրդներ է շպրտել երկինք: Լավայի արտանետման պահին Էթնայի լանջերին գտնվող զբոսաշրջիկները ստիպված են եղել խուճապահար փախչել: Հաղորդվում է նաև, որ հրաբխի վրա հսկայական սնկային ամպ է առաջացել, մոտակա բնակավայրերում հրաբխային մոխիր է տեղացել։

«Погода Mail»– ի տեղեկացմամբ , մոխրի տեղումներ են գրանցվել Պյանյոյ- Վեկտորե շրջանում։ Թուլուզի խորհրդատվական կենտրոնը, որը հետևում է ավիացիայի նկատմամբ ռիսկերին, հայտնել է, որ հրաբխային փոշու սյունը հասել է մոտ 6400 մետր բարձրության: Իշխանություններն օդանավերի համար վտանգի կարմիր կոդ են հայտարարել։

Այնուհետև, Եվրոպական- միջերկրածովյան սեյսմոլոգիական կենտրոնի հաղորդագրությանը հղում կատարելով, այսօր գիշեր ժամը մոտ 4- ին հաղորդվեց Հունաստանի Դոդեկանեսյան կղզիներում (գտնվում են Թուրքիայի ափերից ոչ հեռու) տեղի ունեցած 6,0 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժի մասին: Հիշյալ կենտրոնի տվյալներով՝ երկրաշարժը տեղի է ունեցել Հռոդոս քաղաքից 19 կմ հեռավորության վրա, որը գտնվում է համանուն կղզում: Երկրաշարժի օջախը գտնվել է 10 կմ խորության վրա ։

Ավելի վաղ հաղորդվել էր, որ 6,1 մագնիտուդով երկրաշարժ է տեղի են ունեցել Հունաստանի ափերի մոտ: Մասնագետների գնահատմամբ՝ անբարենպաստ իրավիճակ է ստեղծվել Միջերկրական ծովի Կրետե և Կիպրոս կղզիների գծում։

Համացանցում հայտնվել են Թուրքիայում տեղի ունեցած ուժեղ երկրաշարժի կադրերը

Հունաստանի Դոդեկանեսյան կղզիներում այսօր տեղի ունեցած երկրաշարժին հաջորդել է 5,8- 5,9 մագնիտուդով մեկ այլ երկրաշարժ, բայց արդեն՝ Թուրքիայում: Միջերկրական ծովի ավազանում գտնվող Էգեյան ծովի շրջանում, Թուրքիայի և Հունաստանի Դոդեկանես արշիպելագի միջև, Թուրքիայի ափերի մոտ այսօր տեղի ունեցած երկրաշարժի էպիկենտրոնը, «Московский комсомолец»– ի տեղեկացմամբ, գտնվել է Թուրքիայի Մարմարիս քաղաքից ընդամենը 18 կմ հարավ- արևելք: Երկրաշարժի շրջանում առաջին ժամերի ընթացքում ցունամիի վտանգ է հայտարարվել։ Թուրքական «TRT Haber» հեռուստաալիքը հայտնել է նաև, որ երկրաշարժը զգացվել է Անթալիայում և Մուղլայում: Սեյսմոլոգների տվյալներով ՝ օջախը գտնվել է երկրի մակերևույթից 67,91 կմ խորության վրա:

«Аргументы и факты»– ի տեղեկացմամբ , համացանցի օգտատերերը Թուրքիայում տեղի ունեցած երկրաշարժը պատկերող տեսանյութ են հրապարակել, որում երևում է, թե ինչպես են բնակարաններում երերում ջահեր և փողոցներում ճոճվում մեքենաները: Մարդիկ դուրս են եկել փողոց: Ֆեթհիեի հիվանդանոցում մահացել է 14- ամյա մի աղջիկ՝ երկրաշարժի պատճառով խուճապի մատնվելու հետևանքով։

«Տասնչորսամյա Աֆրանուր Գյունլյուն Ֆեթհիեում երկրաշարժի պահին վերապրել է տագնապային գրոհ ու հոսպիտալացվել է, սակայն, ցավոք, մահացել է, չնայած ձեռնարկված բոլոր միջոցառումներին»,- X սոցցանցում կատարած գրառմամբ հայտնել է Թուրքիայի ՆԳ նախարար Ալի Երլիկայան ու տեղեկացրել նաև, որ երկրաշարժի հետևանքով տուժել է 69 մարդ, նրանցից 46- ը շարունակում են մնալ հիվանդանոցներում:

Նախարարի խոսքով՝ բնակելի շենքերում ավերածություններ չեն արձանագրվել։ Երկրաշարժը տեղի է ունեցել Մոսկվայի ժամանակով 02:17- ին, թուրքական Մարմարիս հայտնի հանգստավայրի մոտակայքում:

«Մուղլայում ու նրա շրջաններում խուճապի պատճառով բարձրությունից ցած նետված մեր 69 քաղաքացիներից 14- ը տեղում օգնություն են ստացել,- X- ում գրել է Երլիկայան։- 8 մարդ բուժվել ու դուրս է գրվել ամբուլատոր հիմունքներով: Շարունակվում է անհետաձգելի բուժօգնության բաժանմունքում մեր 46 քաղաքացիների հետազոտումն ու բուժումը»:

Թուրքիայի ՆԳՆ ղեկավարը հավելել է, որ Մուղլա նահանգի Մարմարիս քաղաքում 5,8 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել: Այն զգացվել է նաև հարևան շրջաններում։ Էպիկենտրոնը գտնվել է Մարմարիսից 10,43 կմ հեռավորության վրա:

Հունաստանում գիշերային երկրաշարժից հետո նոր ստորգետնյա ցնցումներ են գրանցվել: Ցնցումները գրանցվել են Հերակլիոն և Միտիլինի քաղաքների մոտակայքում։ Ըստ սեյսմիկ ակտիվության հետևման earthquakelist.org պորտալի տվյալների, առավոտյան ժամը 5- ից արդեն մոտ 5 ցնցում է տեղի ունեցել:

Նշվում է, որ գիշերվա երկրաշարժից հետո առաջին ցնցումը գրանցվել է առավոտյան ժամը 5:36- ին (համընկնում է Մոսկվայի ժամանակին) Հերակլիոնում, մագնիտուդը՝ 2,8: Ժամը 5: 37-ին 2,2 մագնիտուդով երկրաշարժ է գրանցվել Միտիլինիի մոտակայքում, այնուհետև ևս երկու ցնցում նույն քաղաքում, ևս մեկը՝ Հերակլիոնում 3,3 մագնիտուդով: Նույն պորտալի տեղեկացմամբ, ցնցումները գրանցվել են ոչ մեծ խորության վրա՝ 6,7 մղոն (10,7 կմ):

Այս ամենը հուշում է Միջերկրականի ավազանում կարծես շղթայական ռեակցիա հիշեցնող սեյսմիկ ակտիվության աճի մասին

Հունիսի 1-ին հրապարակված «Ժայթքման դեպքում հետևանքները կարող են աղետալի լինել» վերտառությամբ հոդվածով ներկայացրել ենք գիտնականների ահազանգը Եվրոպայում արթնացող գերհրաբխի մասին, որը կարող է սպառնալիք լինել ամբողջ մայրցամաքին: իՆչպես արդեն նշել ենք, իտալական Կամպի Ֆլեգրեյ գերհրաբխի շրջանում, որը գտնվում է Նեապոլի մերձակայքում, գիտնականները գրանցում են սեյսմիկ ակտիվության աննախադեպ աճ: Այս մասին հիշեցնում ենք, քանի որ և՛ Իտալիան, և՛ Հունաստանը, և՛ Թուրքիան իրարից այնքան էլ հեռու չեն, բոլորն էլ գտնվում են Միջերկրական ծովի ավազանում (տե՛ս քարտեզը), հետևաբար կարելի է համարել, որ նրանք լայն իմաստով գտնվում են նույն տարածաշրջանում:

Մայիսի 24-ին հրապարակված «Թուրքիայից ոչ հեռու Կոլումբո ստորջրյա հրաբխի ժայթքման հավանականությունը տարածաշրջանում շարունակվող սեյսմիկ ակտիվության պարագայում աճում է (տեսանյութ)» հոդվածով անդրադարձել ենք Թուրքիայում մայիսի 21-ին, ապրիլի 23- ին և 25- ին տեղի ունեցած երկրաշարժերին, ինչպես նաև հունական Կրետե կղզու մոտ մայիսի 22- ին տեղի ունեցած ու թուրքական հայտնի հանգստավայրերը ցնցած 6,2 մագնիտուդով երկրաշարժին:

Ս. թ. դեռ փետրվարի 12- ին հրապարակված «Մեր հարևան և ոխերիմ «բարեկամ» Թուրքիային սպառնում են ավերիչ, ամայացնող երկրաշարժեր ու նույնիսկ ցունամի. 2 (տեսանյութ)» վերտառությամբ հոդվածում ներկայացրել ենք, թե Թուրքիայի համար ինչ աղետալի հետևանքներ կարող է ունենալ Կրետե կղզուց քիչ այն կողմ, Էգեյան ծովում գտնվող հունական Սանտորինի (հայտնի է նաև «Սանտորին», «Թիրա» անվանումներով) կղզու մոտ գտնվող ստորջրյա հրաբխի կամ Սանտորինիից ընդամենը 7 կմ և Թուրքիայի ափերից 140 կմ հեռավորության վրա գտնվող Կոլումբո ստորջրյա հրաբխի ժայթքումը և, ընդհանրապես, Սանտորինիի և Կոլումբոյի հատվածում սեյսմիկ ակտիվության աճը…

Հավելենք, որ ևս մեկ երկրաշարժ, որի մասին դեռ չենք նշել, տեղի է ունեցել մայիսի 2-ին Թուրքիայի Քյութահյա նահանգում 4,2 մագնիտուդ ուժգնությամբ: Ցնցումները գրանցվել են տեղական ժամանակով 15:51-ին Սիմավ շրջանում: Երկրաշարժի օջախը գտնվել է 12,55 կմ խորության վրա: Այս մասին նույն օրը հաղորդվել է Թուրքիայի կառավարությանն առընթեր արտակարգ իրավիճակների կանխման և հետևանքների վերացման վարչության (AFAD) կայքում։

Արթուր Հովհաննիսյան

Տեսանյութերն՝ այստեղ՝

https://life.ru/p/1757896

https://aif.ru/incidents/v-seti-poyavilis-kadry-silnogo-zemletryaseniya-v-turcii

Դիտվել է՝ 2581